Những lần chính quyền Mỹ đi “chữa cháy” vì “hớ” chỉ trong một tháng

Chính quyền của tổng thống Mỹ Donald Trump mắc không ít sai lầm trong tháng đầu cầm quyền, nghiêm trọng có, hài hước cũng có. Và tổng thống Trump còn cầm quyền 47 tháng nữa.

Ảnh minh họa : Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh về trí tuệ nhân tạo - AI, tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng, Washington DC, Mỹ, ngày 23/01/2025. REUTERS - Kevin Lamarque

 

1. FDA muốn tuyển lại 300 nhân viên bị DOGE sa thải

Hai “cú hớ” gần đây đều xảy ra ở Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration, FDA). FDA muốn tuyển lại 300 nhân viên nằm trong đợt sa thải hàng loạt do bộ Hiệu Quả Chính Phủ - DOGE tiến hành.

Theo bốn nguồn tin được Reuters trích dẫn ngày 22/02/2025, trong số này có cả nhiều nhà khoa học đang thẩm định Neuralink, công ty nghiên cứu công nghệ cấy ghép não của tỉ phú Elon Musk, người đứng đầu DOGE. Ngày 21/02, ít nhất 11 nhân viên Trung tâm Thiết bị và Sức khỏe X quang của FDA - nơi giám sát việc đánh giá thiết bị y tế - được liên lạc và đề nghị quay lại làm việc ngay từ thứ Hai 24/02.

2. Cấm FDA sử dụng các từ “phụ nữ”, “khuyết tật”

Chỉ vài ngày trước đó, nhiều nhà khoa học của FDA nhận được lệnh ngừng sử dụng các từ “phụ nữ”, “khuyết tật”, “người cao tuổi”… trong các thông cáo bên ngoài vì nằm trong danh sách những “từ bị cấm”. Hai nhà khoa học xin ẩn danh do lo ngại ảnh hưởng đến công việc, được Reuters trích dẫn ngày 20/02, cho biết không có bất kỳ giải thích nào đi kèm với danh sách lưu hành ở FDA.

Người phát ngôn Nhà Trắng trả lời Reuters rằng hầu hết các từ trong danh sách của FDA không cần phải xóa khỏi thông tin liên lạc. Lỗi có thể xuất phát từ việc quan chức FDA hiểu sai sắc lệnh của tổng thống Trump về “ý thức hệ giới tính”.

Từ nhiều tuần trước đó, một số nhân viên y tế liên bang được yêu cầu xóa những từ như giới tính, chuyển giới, LGBT (lesbienne, gay, bisexuel, transgenre) và phi giới tính ra khỏi các thông cáo để tuân đúng sắc lệnh của tổng thống Trump chỉ công nhận duy nhất giới tính nam và nữ, hủy các chương trình Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI).

3. Sa thải "nhầm" hàng trăm chuyên gia chủ chốt về an toàn hạt nhân

Chuyện sa thải nhầm rồi gọi đi làm lại cũng xảy ra ở Cục An ninh Hạt nhân Quốc gia Hoa Kỳ (NNSA) ngày 13/02. Theo báo New York Times, có khoảng 300 người liên quan, còn theo một người phát ngôn bộ Năng Lượng, cơ quan chủ quản của NNSA, có “ít nhất 50 người”.

Vấn đề ở chỗ những nhân viên này lại có vai trò quan trọng trong việc giám sát kho hạt nhân của Mỹ. Thêm vào đó, NNSA gặp rất nhiều khó khăn trong việc tuyển dụng và giữ chân nhân viên.

Ngay hôm sau, 14/02, Nhà Trắng hiểu được sai lầm và hủy quyết định. Nhưng theo thư điện tử gửi tới những nhân viên còn lại, Nhà Trắng thừa nhận “không có cách hiệu quả để liên lạc với họ”. Vì những người bị sa thải không truy cập được hộp thư cơ quan còn Nhà Trắng không có thông tin cá nhân của họ. 

4. Nhà Trắng bổ nhiệm "nhầm" đối thủ làm giám đốc FBI

Cuối cùng Cục Điều tra Liên bang - FBI cũng có tân giám đốc sau khi ông Kash Patel, một người trung thành với tổng thống Donald Trump được Thượng Viện phê chuẩn ngày 20/02.

Nhưng trước đó, Nhà Trắng bổ nhiệm nhầm Brian Driscoll - người luôn phản kháng chính quyền Trump - làm quyền giám đốc FBI. Lẽ ra Robert Kissane mới là quyền giám đốc FBI và Brian Driscoll làm trợ lý thứ nhất.

Khi được chính quyền Trump yêu cầu quyền cung cấp 6.000 nhân viên FBI tham gia điều tra vụ nổi loạn tại điện Capitol năm 2021, quyền giám đốc Brian Driscoll cung cấp danh sách 5.000 nhân viên nhưng chỉ gồm chức vụ, vai trò nhưng không có lý lịch.

Hành động của ông Brian Driscoll - người cũng điều tra vụ Capitol gây chấn động - bị một trợ lý ở bộ Tư Pháp đánh giá là “bất tuân lệnh”. Nhưng trong nội bộ FBI, Brian Driscoll được coi là “một chiến binh không ngại chiến đấu vì tổ chức”.

5. Một thành viên DOGE bị cấp phép “nhầm” sửa dữ liệu bộ Tài Chính

Bộ Tài Chính Mỹ thừa nhận “vô tình cấp nhầm quyền” truy cập đầy đủ và thay đổi cơ sở dữ liệu nhạy cảm trong Hệ thống Chi trả Liên bang (FPS) cho Marko Elez, 25 tuổi, thành viên bộ Hiệu Quả Chính Phủ - DOGE của tỷ phú Elon Musk.

Sai sót được phát hiện ngay hôm sau 06/02 và một cuộc điều tra nội bộ được tiến hành. Trong bản tuyên thệ, Joseph Gioeli III, một quan chức bộ Tài Chính khẳng định cuộc điều tra ban đầu cho thấy “không có hành động trái phép nào xảy ra”.

Marko Elez từ chức cùng ngày sau khi báo Wall Street Journal đăng bài về những bình luận có khuynh hướng phân biệt chủng tộc của kĩ sư trẻ trên mạng xã hội. Theo trang Fortune, Elon Musk, tổng thống Donald Trump và phó tổng thống JD Vance cùng lên tiếng để Elez trở lại vị trí, chỉ trích báo chí “phá hoại cuộc đời của một đứa trẻ”, theo thông điệp trên mạng X của JD Vance.

6. Nhà Trắng "nhầm" tên nước Colombia với Đại học Columbia

Chuyện nhầm địa danh không phải làm hiếm trong nhiệm kỳ đầu của tổng thống Donald Trump và cũng không phải là ngoại lệ trong nhiệm kỳ 2.

Tổng thống Trump đe dọa trừng phạt thương mại và kinh tế Colombia vì lý do di dân. Ngày 27/01, thông cáo của Nhà Trắng đã viết nhầm “Columbia”, tên của đại học nổi tiếng ở New York và tên của dòng sông ở Bắc Mỹ với nước “Colombia” ở Nam Mỹ.

Trong quá trình vận động tranh cử, trong đó có bang Georgia, rất nhiều biển quảng cáo của ứng viên đảng Cộng Hòa đã “lấy nhầm” phong cảnh dãy núi Kavkaz của nước Gruzia (viết Georgia trong tiếng Anh) ở châu Âu.

Thu Hằng - RFI

---