"Các 'cat lady' không con cái đang khốn khổ với cuộc sống của bản thân và lựa chọn mà họ đã đưa ra, do đó họ muốn cả đất nước cũng khổ sở theo", thượng nghị sĩ JD Vance nói trong cuộc phỏng vấn năm 2021 với người dẫn chương trình Tucker Carlson kênh Fox News, nhắc đến một số nữ đảng viên đảng Dân chủ, trong đó có Phó tổng thống Harris.
"Cat lady", hay "bà cô già thích mèo", là thuật ngữ mang tính hài hước, chế giễu, được dùng để chỉ những phụ nữ lớn tuổi không con cái, chỉ thích sống cùng đàn mèo và có tính khí kỳ quặc.
Ứng viên phó tổng thống đảng Cộng hòa JD Vance phát biểu tại sự kiện vận động tranh cử ở Đại học Radford ngày 22/7. Ảnh: AP
Ông Vance dùng thuật ngữ này để chỉ trích bà Harris, 59 tuổi, bởi bà kết hôn với Duglas Emhoff năm 2014 nhưng không có con chung, ngoại trừ hai con riêng của ông Emhoff.
Ammar Moussa, phát ngôn viên của bà Harris, khi đó lập tức phản bác "không giống Donald Trump và JD Vance, Phó tổng thống Harris hiểu rằng mỗi người Mỹ đều đóng góp cho tương lai của đất nước".
Khi bà Harris nhiều khả năng trở thành ứng viên tổng thống đảng Dân chủ, bình luận của ông Vance, người đã được cựu tổng thống Mỹ Donald Trump chọn làm "phó tướng" cho cuộc đua năm nay, đã bị khơi lại trên mạng xã hội và làm dấy lên làn sóng giận dữ của những phụ nữ đang gặp khó khăn trong vấn đề sinh đẻ.
"Tôi hoàn toàn không biết là mình đang khốn khổ đấy", Liz Vassey, nữ diễn viên trong phim hình sự trinh thám CIS, viết trên X. "Cảm ơn Chúa vì đã phái người xuống nói cho con biết".
Nữ diễn viên Jennifer Aniston viết trên Instagram ngày 24/7 rằng "Tôi không tin nổi những lời này lại phát ra từ một ứng viên tiềm năng cho cương vị phó tổng thống Mỹ".
"Ông Vance, tôi mong con gái ông đủ may mắn để tự sinh con. Tôi hy vọng cô ấy không cần thụ tinh ống nghiệm, bởi các ông đang muốn tước đi quyền đó", Aniston bày tỏ.
Ông Trump tuyên bố ủng hộ thụ tinh ống nghiệm, nhưng đảng Cộng hòa tại Thượng viện tháng trước chặn dự luật bảo vệ quyền thụ tinh ống nghiệm sau quyết định hồi tháng 2 của Tòa án Tối cao bang Alabama. Tòa cho rằng phôi đông lạnh cũng là con người và người tiêu hủy phôi phải chịu trách nhiệm.
Các vấn đề về sức khỏe sinh sản, đặc biệt là những bệnh như buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung, có thể ảnh hưởng tới khả năng thụ thai và mang thai của phụ nữ. Khả năng sinh sản của phụ nữ cũng suy giảm theo tuổi tác. Tình trạng thiếu dịch vụ chăm sóc y tế và hỗ trợ nuôi con cũng là yếu tố ảnh hưởng tới quyết định sinh con.
Khảo sát năm 2021 của Pew Research cho thấy tỷ lệ người trong độ tuổi 18-49 không sinh con ở Mỹ là 44%, so với 37% ba năm trước trước đó. 56% số người được hỏi bày tỏ không muốn có con, 19% cho hay không đủ sức khỏe và 17% cho biết không đủ kinh tế.
Trong bài đăng mới, nữ diễn viên Aniston nói về thách thức khi cố gắng mang thai. Cô đã thử đủ mọi cách, từ thụ tinh ống nghiệm cho đến uống trà thảo mộc, nhưng cũng không thể mang thai và cuối cùng nhận ra "chúng ta không cần lấy chồng hoặc sinh con để trở nên trọn vẹn".
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris phát biểu ở Indianapolis ngày 24/7. Ảnh: AP
Nikki Barnes, cựu thành viên Ủy ban quốc gia đảng Dân chủ tại Florida, trong bài viết đăng trên X ngày 24/7 cho rằng "một phong trào mới đang nổi lên" trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Bài đăng kèm hình vẽ một phụ nữ mặc áo choàng ngủ, đầu quấn khăn, tay cầm ly rượu vang, vây quanh là 7 con mèo cùng dòng chữ "cat lady không con ủng hộ Harris 2024", đã thu hút gần hai triệu lượt xem. Trên Tiktok, nhiều người đặt mua những món đồ dán nhãn "Cat lady không con ủng hộ Harris 2024".
Một bài đăng trên mạng xã hội hồi đầu tuần nhắc lại bình luận năm 2021 của ông Vance và thu hút gần 28 triệu lượt xem. Bài đăng nhận định quyền sinh sản của phụ nữ bao gồm phá thai, tránh thai và thụ tinh nhân tạo sẽ trở thành động lực chính trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.
Sau khi bình luận của ông Vance năm 2021 hứng chịu nhiều chỉ trích, chiến dịch của ông giải thích nhận xét này không nhằm vào những người không thể sinh con vì nguyên nhân sức khỏe hay sinh học. Tuy nhiên, lời giải thích này dường như không thể xoa dịu làn sóng phẫn nộ của nhiều phụ nữ Mỹ.
"Thưa ông, ngoài kia có những người quyết định không sinh con vì vô số lý do", Whoopi Goldberg, người dẫn chương trình The View, lên tiếng trên sóng truyền hình ngày 24/7. "Có những người muốn sinh nhưng không thể. Tại sao ông dám chê trách họ. Ông chưa bao giờ sinh con, mà là vợ ông. Ông chẳng biết gì về sinh nở cả".
Meghan McCain, con gái cố thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John McCain, cho biết "tôi đã cảnh báo mọi người bảo thủ mà tôi quen biết, rằng những bình luận của Vance đang kích động phụ nữ ở mọi phe phái, bao gồm những người bạn bảo thủ nhất của tôi đang ủng hộ ông Trump".
"Những nhận xét của ông ấy chọc vào nỗi đau sâu kín của con người", cô nói.
Ông Vance cũng từng nhắm đến Bộ trưởng Giao thông Pete Buttigieg, người đồng tính nam kết hôn với bạn trai năm 2018 khi còn là thị trưởng, khi tuyên bố "toàn bộ tương lai của đảng Dân chủ đều do những người không con cái kiểm soát".
Theo ông Buttigieg, thượng nghị sĩ Vance đưa ra nhận xét đúng thời điểm quyết định trong hành trình xin nhận con nuôi của vợ chồng ông. Họ đã nhận nuôi một cặp song sinh hồi tháng 8/2021.
"Ông ấy không biết, nhưng có lẽ đó là lý do ông ấy không nên nói về chuyện con cái của người khác", Buttigieg nói.
Caitlin Moranm, nhà báo nổi tiếng người Anh, cho rằng đối với một người đang vận động tranh cử như ông Vance, bình luận về "lady cat không con" sẽ gây ra nhiều bất lợi, đặt ông vào thế đối đầu với những người có ảnh hưởng lớn như nữ ca sĩ Taylor Swift.
Taylor Swift trên tạp chí Time, công bố hôm 5/12/2023. Ảnh:Time
Swift, 34 tuổi, nữ ca sĩ nổi tiếng yêu mèo, được coi là một trong những "cat lady không con" thành công nhất nước Mỹ khi trở thành tỷ phú tự thân với khối tài sản 1,1 tỷ USD.
Đông đảo người hâm mộ của Swift đã gia nhập làn sóng chỉ trích bình luận từ ông Vance. Một người đăng video Swift cưỡi con mèo Olivia khổng lồ hóa trang thành kỳ lân kèm giới thiệu: "Cat lady cưỡi mèo đi bỏ phiếu cho Harris vào tháng 11".
"Không gì có thể sánh được với ảnh hưởng của một cat lady không con chưa lên tiếng ủng hộ ứng viên tổng thống nào như vậy", bình luận viên Anna Bower nhận định.
Hồng Hạnh (Theo Washington Post/LATimes)