Sau nhiều tuần đối mặt áp lực từ các nghị sĩ Dân chủ, nhà hoạt động và tài trợ, Tổng thống Joe Biden ngày 21/7 thông báo dừng cuộc đua vào Nhà Trắng. Từ một trong những thượng nghị sĩ trẻ tuổi nhất đến tổng thống lớn tuổi nhất lịch sử Mỹ, ông Biden sẽ khép lại sự nghiệp chính trị hơn 50 năm khi kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 1/2025.
Theo giới quan sát, việc ông Biden rút lui và tuyên bố ủng hộ Phó tổng thống Kamala Harris, 59 tuổi, ra tranh cử gây xáo trộn các quy trình nhưng vẫn giúp đảng Dân chủ "thở phào nhẹ nhõm". Phe đang lo ngại nhiều nhất lúc này lại là đảng Cộng hòa.
"Chiến dịch tranh cử của đảng Cộng hòa và ông Donald Trump ngay từ đầu không được thiết lập để đối phó một ứng viên Dân chủ chung chung, mà nhắm vào đối thủ rất cụ thể là Joe Biden", Tim Alberta, cây viết của Atlantic, bình luận. "Và khi đã chuẩn bị xong, thứ duy nhất có thể phá hoại kế hoạch hoàn hảo của bạn chính là người bạn muốn đối phó không còn trên lá phiếu nữa".
Cựu tổng thống Donald Trump cùng các cố vấn trong chiến dịch tranh cử tại Des Moines, bang Iowa ngày 15/1. Ảnh: Reuters
Alberta đã trao đổi với Chris LaCivita và Susie Wiles, đồng quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump, suốt 6 tháng qua. Hai cố vấn này đã "đo ni đóng giày" mọi hoạt động của chiến dịch, từ quảng cáo cho đến các tuyên bố, nhằm tập trung khắc họa hai ứng viên một cách đơn giản là ông Trump "mạnh mẽ" còn ông Biden "yếu kém".
Chiến dịch của ông Trump lan truyền các video về ông Biden, nhấn mạnh yếu tố tuổi cao và ngày càng kém minh mẫn của đối thủ. Họ dùng những hình ảnh này để trực quan hóa cho tuyên bố của mình, rằng Tổng thống Biden không chỉ yếu về thể chất, mà còn kém trong các vấn đề biên giới, tội phạm và kinh tế.
Ông Trump, 78 tuổi, và ông Biden, 81 tuổi, trước đó đều là ứng viên lớn tuổi nhất đại diện cho đảng Cộng hòa và Dân chủ tranh cử. Giờ đây, tuổi tác không còn là vấn đề của phe Dân chủ, bởi bà Harris trẻ hơn gần 20 tuổi so với Trump và không gặp vấn đề nào về sức khỏe. Mọi sự chú ý về yếu tố tuổi tác hay sức khỏe hiện dồn về phía ứng viên đảng Cộng hòa.
Phe Cộng hòa muốn công kích Biden - Harris bằng những gì họ đã làm trong thời gian đương nhiệm. Nhưng bà Harris giờ đây sẽ tranh cử với ứng viên phó tổng thống mới, người sẽ không liên quan đến những chính sách gây tranh cãi của ông Biden, như trong xung đột Israel - Hamas, nhưng vẫn hưởng lợi từ những thành công trong chính sách đối nội, đối ngoại, như mở rộng NATO.
"Đảng Cộng hòa giờ đây sẽ phải thay đổi chiến lược, hướng vào ứng viên mới, điều sẽ khiến nguồn lực của họ bị hao tổn đáng kể", một nguồn tin ở bang Florida nói với People. "Ánh đèn sân khấu chiếu vào ông Trump sẽ mờ đi một thời gian".
"Ông ấy tuyên bố có thể dễ dàng đánh bại bà Harris như đánh bại ông Biden, nhưng ẩn sâu bên trong, ông ấy sợ sức trẻ của Phó tổng thống", nguồn tin thứ hai cho biết. "Ông Trump cũng hiểu rằng là một cựu công tố viên, bà Harris nhạy bén về chính trị, am hiểu về pháp lý và nắm rõ những vấn đề người dân Mỹ đang phải đối mặt".
Phó tổng thống Kamala Harris tại Wilmington, bang Delaware ngày 22/7. Ảnh: AP
Đảng Cộng hòa dường như chưa vạch ra được chiến lược mới để hướng vào bà Harris. Các trợ lý của ông Trump vẫn nói rằng chiến dịch tranh cử đối phó Harris sẽ không khác biệt nhiều so với cách họ từng làm với ông Biden.
"Chúng tôi đã sẵn sàng 100%", cố vấn cấp cao kiêm nhà thăm dò ý kiến của chiến dịch Tony Fabrizio nói tại Đại hội Toàn quốc đảng Cộng hòa đầu tuần trước. Fabrizio cho biết họ đã chuẩn bị các video quảng cáo nhằm vào Harris để thay thế phòng trường hợp ông Biden rút lui.
Các đồng minh của ông Trump ngày 21/7 đăng quảng cáo công kích bà Harris ngay khi ông Biden thông báo ngừng tranh cử. Ngày 22/7, J.D. Vance, ứng viên phó tổng thống đảng Cộng hòa, chỉ trích bà Harris che giấu tình trạng sức khỏe của ông Biden, cáo buộc phe Dân chủ đang làm xói mòn nền dân chủ khi thúc đẩy Tổng thống rời cuộc đua, dù ông đã vượt qua bầu cử sơ bộ. MAGA, siêu ủy ban hành động chính trị ủng hộ ông Trump, thông báo sẽ chi 11 triệu USD trong hai tuần tới cho quảng cáo công kích Harris.
Nhưng theo Dave Aronberg, công tố viên hạt Palm Beach, thành viên đảng Dân chủ, chiến dịch của ông Trump "tin họ có thể đánh bại Tổng thống Biden", nhưng không chắc về khả năng chiến thắng khi đối mặt bà Harris.
"Đó là lý do họ công kích nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm tìm ứng viên thay thế, thậm chí dọa có hành động pháp lý để ngăn sự thay đổi này", ông Aronberg nhận định. "Điều đó nói lên tất cả".
Bà Harris chưa được đảng Dân chủ trao đề cử, nhưng đã nhận được sự ủng hộ từ những người có sức ảnh hưởng, như cựu chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, và các ứng viên tiềm năng khác. Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ sẽ sử dụng hệ thống bỏ phiếu điện tử để xác định ứng viên cho đảng trước ngày 7/8.
Để nhận đề cử, bà Harris cần được đa số đại biểu đảng Dân chủ từ các bang bỏ phiếu ủng hộ. Kết quả thăm dò do AP công bố ngày 22/7 cho thấy bà Harris hội đủ điều kiện này. Đảng Dân chủ dự kiến tổ chức đại hội toàn quốc ngày 19-22/8 ở Chicago, bang Illinois, trao đề cử ứng viên tổng thống cho người được chọn.
"Ông Trump và chiến dịch tranh cử của mình phải ứng phó với những sự kiện bước ngoặt này và họ không vui chút nào. Tôi nghĩ đó là lý do các bạn sẽ thấy những cá nhân và kênh truyền thông ủng hộ Trump sẽ phàn nàn nhiều về việc bà Harris trở thành ứng viên của đảng Dân chủ", cựu nghị sĩ Cộng hòa bang Florida Joe Scarborough bình luận trên MSNBC.
Như Tâm (Theo Atlantic, People)