Đức mua thêm hệ thống Patriot, củng cố hỗ trợ Ukraine giữa bối cảnh tuyên bố gây tranh cãi của Trump

Trong một động thái được đánh giá là mang tính chiến lược và quyết đoán, chính phủ Đức đã chính thức công bố kế hoạch mua thêm các hệ thống phòng không Patriot hiện đại từ Hoa Kỳ. Đây không chỉ là sự củng cố đáng kể năng lực phòng thủ cho Ukraine trước các cuộc tấn công tên lửa dữ dội từ Nga, mà còn là một phản ứng nhanh chóng, khéo léo trước những tuyên bố gây nhiều tranh cãi của Donald Trump về cam kết của Mỹ đối với NATO.

Quyết định này một lần nữa khẳng định cam kết mạnh mẽ của Berlin đối với an ninh châu Âu và tình đoàn kết bền chặt với chính phủ Ukraine trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược của Nga.

Hệ thống Patriot tại Slovakia, năm 2022. Ảnh: Martin Divisek / EPA

Ngày 11 tháng 7 năm 2025, thông báo chính thức từ chính phủ Đức về kế hoạch mua thêm các hệ thống Patriot đã gây tiếng vang lớn trên trường quốc tế. Việc bổ sung thêm các hệ thống phòng không tiên tiến này không chỉ nhằm nâng cao đáng kể khả năng phòng thủ của Ukraine trước các cuộc tấn công tên lửa liên tục, mà còn thể hiện sự đáp trả quyết liệt trước những phát biểu gây hoang mang từ phía Tổng thống Mỹ Donald Trump, người từng đặt dấu hỏi lớn về sự cam kết của Mỹ đối với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Đàm phán giữa Zelenskyy và Trump

Trước đó, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã tuyên bố kế hoạch mua hệ thống Patriot cho Ukraine, tuy nhiên ông chưa công bố con số cụ thể. Tổng thống Zelenskyy cho biết Ukraine cần tổng cộng 10 hệ thống phòng không này và đã có những cuộc thảo luận trực tiếp với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump về vấn đề này. Hầu hết các hệ thống Patriot đều được sản xuất tại Hoa Kỳ.

Theo một bài báo trên tờ Wall Street Journal, ông Trump đã xác nhận có các cuộc trao đổi về việc cung cấp thêm hệ thống Patriot. Ông được dẫn lời: "Họ (người Ukraine) rất muốn có. Họ đã yêu cầu." và "Chúng ta sẽ phải xem xét. Đó là một hệ thống rất, rất đắt tiền."

Nếu Hoa Kỳ đồng ý, đây sẽ là lần đầu tiên ông Trump chấp thuận việc cung cấp một hệ thống vũ khí lớn hơn số lượng mà chính quyền tiền nhiệm Joe Biden đã phê duyệt cho Kyiv.

Bối cảnh quyết định và phản ứng chính trị

Quyết định của Đức diễn ra trong bối cảnh an ninh châu Âu ngày càng trở nên phức tạp và đầy rủi ro.

Cuộc xung đột ở Ukraine vẫn diễn biến căng thẳng, với các cuộc tấn công tên lửa và máy bay không người lái của Nga gây ra mối đe dọa thường trực cho cơ sở hạ tầng dân sự và quân sự của Ukraine. Việc cung cấp thêm các hệ thống phòng không hiện đại là điều vô cùng cấp thiết để bảo vệ tính mạng người dân và duy trì khả năng phòng thủ của Ukraine.

Tuy nhiên, động lực quan trọng hơn cả chính là những phát biểu gần đây của Tổng thống Donald Trump.

Ông Trump đã nhiều lần bày tỏ sự nghi ngờ về vai trò của NATO và thậm chí ám chỉ khả năng Hoa Kỳ sẽ không bảo vệ các thành viên NATO không đáp ứng được các mục tiêu chi tiêu quốc phòng. Những tuyên bố này đã gây ra làn sóng lo ngại sâu sắc trong các quốc gia thành viên châu Âu, đặc biệt là Đức, quốc gia đang đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh khu vực.

Với quyết định này, Đức đã gửi đi một thông điệp rõ ràng:

Châu Âu sẽ không thụ động chờ đợi mà sẽ chủ động củng cố an ninh của chính mình.

Ý nghĩa chiến lược và vai trò của Đức trong an ninh châu Âu

Hành động của Đức không chỉ đơn thuần là một giao dịch quân sự thông thường. Nó mang một ý nghĩa chính trị sâu sắc, phản ánh tham vọng và mục tiêu chiến lược của Berlin trên trường quốc tế:

• Thể hiện vai trò lãnh đạo độc lập: Đức đang chuyển mình từ một quốc gia thận trọng trong chính sách quốc phòng sang một cường quốc chủ động và có trách nhiệm hơn trong NATO và Liên minh Châu Âu. Quyết định này củng cố vị thế của Berlin như một trụ cột an ninh quan trọng của châu Âu.
• Gửi thông điệp mạnh mẽ tới Washington: Đây là lời khẳng định rằng châu Âu sẽ không bị động chờ đợi mà sẽ chủ động tăng cường khả năng phòng thủ, ngay cả khi sự hỗ trợ từ Mỹ có thể thay đổi.
• Củng cố đoàn kết với Kyiv: Việc mua sắm hệ thống Patriot gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ tới Ukraine, tái khẳng định sự ủng hộ vững chắc của châu Âu, bất chấp những biến động trong chính sách đối ngoại của các đồng minh khác.
• Nhấn mạnh sự thống nhất châu Âu: Hành động của Đức góp phần củng cố lập trường thống nhất của các nước EU về việc tiếp tục gây áp lực lên Nga và hỗ trợ Ukraine đến cùng, duy trì một mặt trận đoàn kết chống lại sự xâm lược.

Trong nhiều thập kỷ sau Chiến tranh Thế giới Thứ hai, chính sách đối ngoại và quốc phòng của Đức thường mang tính thận trọng và tập trung vào hợp tác đa phương.

Tuy nhiên, cuộc chiến ở Ukraine đã buộc Berlin phải xem xét lại lập trường này, và đang dần chuyển mình thành một cường quốc có vai trò ngày càng quan trọng đối với an ninh khu vực và toàn cầu.

Nguyễn Cẩm Chi - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---