Càng nhân nhượng, Nga càng lấn tới: Châu Âu cương quyết hỗ trợ Ukraine trước đàm phán hòa bình

Trong khi Mỹ và Nga đàm phán về tương lai Ukraine không có sự tham gia của châu Âu, các nhà lãnh đạo EU đã cam kết hỗ trợ mạnh mẽ cho Kiev. Liệu hòa bình có thực sự trong tầm tay khi các bên vẫn còn những bất đồng sâu sắc?

Cuộc chiến tiêu hao và nỗ lực ngoại giao mới

Sau ba năm chiến tranh tại Ukraine với các mặt trận phần lớn ổn định, chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đã tạo ra một luồng gió mới cho các nỗ lực ngoại giao. Tuy nhiên, lập trường của các bên vẫn còn nhiều khác biệt, khiến con đường đến hòa bình còn nhiều thách thức.

Trump và Putin: Đàm phán không có châu Âu

Tại Riyadh, Ả Rập Xê Út, Mỹ và Nga đang tiến hành đàm phán về tương lai của Ukraine. Mục tiêu của Trump khá rõ ràng: đạt được thành công nhanh chóng và tuyên bố chấm dứt chiến tranh, ít nhất là tạm thời. Ngược lại, Putin vẫn kiên trì với các mục tiêu không thay đổi. Theo nhà nghiên cứu Nga Alexander Dubowy: "Putin vẫn muốn kiểm soát hoàn toàn Ukraine".

Putin cho rằng châu Âu có thể tham gia vào đàm phán, nhưng trước tiên cần "xây dựng lòng tin giữa Mỹ và Nga". Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, sau chuyến thăm Nhà Trắng, đã cùng Trump đề xuất kế hoạch hai giai đoạn:

1. Ngừng bắn nhanh chóng để tránh thêm tổn thất
2. Lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu sẽ giám sát các khu phi quân sự

Tuy nhiên, Dubowy cho rằng không rõ Trump lấy thông tin từ đâu khi cho rằng Putin sẽ chấp nhận lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu tại Ukraine. "Không có bằng chứng nào về điều đó, Putin đã cực lực bác bỏ ý tưởng này. Điện Kremlin thậm chí còn mô tả sáng kiến mới nhất của Trump là 'không thể chấp nhận được'."

Châu Âu tăng cường hỗ trợ Ukraine

Với dấu hiệu cho thấy Mỹ đang giảm sự hỗ trợ cho Ukraine, châu Âu đã có động thái mạnh mẽ. Các nhà lãnh đạo EU đã gặp nhau tại Kiev nhân dịp kỷ niệm 3 năm chiến tranh và cam kết viện trợ tài chính nhanh chóng. Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen đã ưu tiên ba biện pháp hỗ trợ:

1. Giao cho Ukraine 1,5 triệu quả đạn pháo từ nay đến mùa hè
2. Thành lập "Nền tảng công nghiệp quốc phòng Ukraine" để sản xuất chung máy bay không người lái và thiết bị tác chiến điện tử
3. Tổ chức chương trình huấn luyện cho 50.000 binh sĩ Ukraine tại các nước EU

Những bất đồng sâu sắc vẫn tồn tại

Dù có những chuyển động tích cực, các bên vẫn còn nhiều bất đồng lớn khiến giải pháp nhanh chóng trở nên khó khăn:

• Tư cách thành viên NATO của Ukraine: Nga yêu cầu loại trừ khả năng này theo một văn bản được ký kết, trong khi Ukraine kiên quyết muốn tích hợp điều này vào "kiến trúc an ninh châu Âu".
• Tuyên bố chủ quyền lãnh thổ: Zelensky kiên định với việc khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine - bao gồm cả Crimea, trong khi yêu cầu sáp nhập của Putin còn mở rộng đến các vùng lãnh thổ thậm chí chưa nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
• Dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt: Đối với Putin, việc chấm dứt tất cả các biện pháp trừng phạt của phương Tây là một trong những điều kiện tiên quyết để đạt được thỏa thuận.

Về tác giả:

Alexander Dubowy là chuyên gia về các vấn đề chính trị và an ninh quốc tế, tập trung vào Đông Âu, Nga và khu vực SNG. Ông có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu, tư vấn và phân tích chính sách.

Tiến sĩ luật Dubowy từng học tại Vienna và Moscow, hiện làm việc tại các tổ chức uy tín như Đại học Wien/Áo, MGIMO và Học viện Quốc phòng Wien. Sinh ra ở Kazakhstan, lớn lên tại Estonia và Áo, ông có mạng lưới hợp tác quốc tế rộng lớn với nhiều viện nghiên cứu hàng đầu.

Thu Phương -  Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---