Hành trình theo dấu vết trùm buôn người khét tiếng châu Âu

Trong trung tâm mua sắm ở Iraq, phóng viên BBC đối mặt với Barzan Majeed "Bọ cạp", một trong những kẻ buôn người khét tiếng nhất châu Âu.

Cảnh sát Pháp gần đây phát hiện 5 người di cư từ Trung Đông, trong đó có một bé gái 6 tuổi, thiệt mạng vì lật xuồng khi tìm cách vượt qua eo biển Manche để từ Pháp đến Anh. Đây là cuộc hành trình cực kỳ nguy hiểm đối với những người di cư mong đổi đời ở miền đất mới, nhưng đem lại lợi nhuận lớn cho những kẻ buôn người.

Người di cư có thể phải trả 7.500 USD cho đường dây buôn người tổ chức cho họ vượt biển. Khi bắt và kiểm tra điện thoại của những người nhập cư trái phép, cảnh sát Anh phát hiện cái tên được lưu lại trong danh bạ và liên lạc nhiều nhất là "Bọ cạp".

Phóng viên Sue Mitchell của BBC cùng tình nguyện viên Rob Lawrie, cựu binh làm việc với người tị nạn, bắt đầu tìm hiểu danh tính của "Bọ cạp", được đánh giá là một trong những ông trùm khét tiếng nhất của các đường dây đưa người vượt biên trái phép vào châu Âu.

Martin Clarke, điều tra viên cấp cao thuộc Cơ quan Phòng chống Tội phạm Anh (NCA), tiết lộ rằng "Bọ cạp" là biệt hiệu của một nam giới người Kurd ở Iraq. Người này có tên thật là Barzan Majeed, đang bị nhiều nước truy nã.

Giới chức Anh lần đầu ghi nhận hồ sơ về Majeed năm 2006, khi người này 20 tuổi và nhập cư trái phép vào Anh trong thùng xe tải. Trong những năm sống tại Anh, Majeed từng ngồi tù với các cáo buộc liên quan đến ma túy, súng đạn. Năm 2015, người đàn ông này bị trục xuất về Iraq.

Ngay sau đó, Majeed bị cáo buộc "kế thừa" đường dây buôn người từ anh trai đang ngồi tù ở Bỉ. Từ 2016 đến 2021, băng đảng của Majeed được cho là đứng sau phần lớn hoạt động buôn người bằng xe tải hoặc xuồng vượt eo biển Manche vào Anh.

Sau chiến dịch triệt phá của cảnh sát Anh, Pháp, Bỉ, 26 thành viên băng này bị bắt, nhưng Majeed đã bỏ trốn. Năm 2022, tòa án Bỉ kết án vắng mặt Majeed 10 năm tù, phạt hơn một triệu USD với 121 cáo buộc buôn người. Kể từ đó, giới chức không thể xác định được tung tích của Majeed.

Chân dung ông trùm Majeed "Bọ cạp". Ảnh: BBC

Phóng viên Mitchell và cựu binh Rob tìm gặp một người di cư Iran từng nhờ Majeed giúp vượt eo biển Manche. Theo người này, Majeed tiết lộ rằng anh ta có văn phòng tại Thổ Nhĩ Kỳ để điều phối hoạt động buôn người từ xa.

Mitchell và Rob cũng tìm gặp người anh trai đã mãn hạn tù của Majeed ở Bỉ. Người này cũng cho biết Majeed có thể đang ở Thổ Nhĩ Kỳ. Đối với hầu hết người di cư đến Anh, Thổ Nhĩ Kỳ là điểm dừng chân quan trọng, do rất dễ xin visa nhập cảnh vào nước này.

Hai người sau đó đến một quán cà phê ở Istanbul, nơi những kẻ buôn người thường xuyên lui tới. Nguồn tin của họ cho biết Majeed đang điều hành đường dây đưa người di cư từ Thổ Nhĩ Kỳ sang Italy, Hy Lạp bằng xuồng và gần đây xuất hiện tại quán này.

Khi Mitchell hỏi quản lý quán liệu có thể trả lời vài câu hỏi về đường dây buôn người hay không, không khí trong quán cà phê bỗng trở nên im lìm. Ngay sau đó, một người đàn ông đi ngang qua bàn của Mitchell và Rob, vén áo để lộ khẩu súng giắt bên hông.

"Đó là lời nhắc nhở rằng chúng tôi đang đối phó với những kẻ rất nguy hiểm", phóng viên Mitchell nhớ lại.

Một nguồn tin khác cho biết Majeed gần đây đã gửi một khoản tiền lớn tại một điểm đổi tiền cách quán cà phê không xa. Mitchell và Rob đến điểm này và để lại số điện thoại.

Nửa đêm hôm sau, điện thoại của Rob bất ngờ đổ chuông, số điện thoại không hiển thị. Người đàn ông bên kia đầu dây tự xưng là Barzan Majeed.

Vị trí Anh, Pháp và Eo biển Manche. Đồ họa: Britannica

"Tôi nghe nói có người tìm tôi", đầu dây bên kia nói.

"Anh là ai? Bọ cạp à?", Mitchell hỏi lại.

"Cô muốn gọi tôi bằng tên đó à, được thôi", người này trả lời.

Người di cư chen chúc trên xuồng bơm hơi vượt eo biển Manche từ Pháp đến Anh năm 2013. Ảnh: AFP

Trong cuộc điện thoại, Majeed tuyên bố mình không phải là kẻ điều hành hoạt động buôn người, khẳng định cáo buộc này là "do truyền thông thêu dệt". "Tôi chỉ là người bỏ vốn", anh ta nói và từ chối tiết lộ nơi mình đang sống.

Mitchell và Rob sau đó tìm đến khu resort Marmaris, nơi cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ tin rằng Majeed "Bọ cạp" sở hữu một biệt thự. Một hàng xóm quen biết Majeed cho hay có thể anh ta đang ở Iraq. Một nguồn tin khác xác nhận điều này, cho biết đã nhìn thấy Majeed tại Sulaymaniyah, thành phố vùng Kurdistan của Iraq.

Hai người khởi hành đến Iraq, nơi đầu mối của Rob liên hệ được với Majeed. Ban đầu, Majeed tỏ ra nghi ngờ, lo sợ nguy cơ bị bắt cóc và đưa về châu Âu, nhưng sau đó nói có thể gặp tại một quán cà phê trong trung tâm thương mại mà anh ta chọn.

"Bọ cạp" xuất hiện, ăn mặc lịch sự với quần jean, sơ mi xanh, ghi lê đen, móng tay cắt gọn gàng. Bàn bên cạnh có ba người đàn ông, có thể là vệ sĩ của Majeed.

Majeed cho hay anh ta bắt đầu hoạt động buôn người năm 2016, lúc hàng nghìn người đổ xô đến châu Âu. "Không ai ép buộc, đó là mong muốn của người di cư, họ cầu xin những kẻ buôn người giúp đưa họ vào châu Âu", anh ta nói, thừa nhận đã xử lý hàng triệu USD và là một trong hai người điều hành các đường dây ở Bỉ và Pháp.

"Tôi đã làm những việc đó. Tiền, địa điểm, hành khách, người lái xuồng...", ông trùm nói. Majeed cho biết không nhớ rõ mình đã đưa bao nhiêu người di cư qua eo biển Manche. "Có thể là 1.000, có thể là 10.000. Tôi không đếm".

Anh ta cho hay đã "rửa tay gác kiếm", không còn tham gia buôn người, nói rằng thông tin mình là ông trùm được các thành viên băng đảng đưa ra để trút tội. "Vài người bị bắt và chỉ điểm một người ngẫu nhiên để được giảm án", Majeed giải thích.

Nữ phóng viên Mitchell và cựu binh Rob (trái) gặp gỡ ông trùm Majeed "Bọ cạp" tại một quán cà phê ở Iraq. Ảnh: BBC

Majeed cũng tỏ ra bức xúc khi những kẻ buôn người đang hoạt động vẫn có hộ chiếu Anh. "Trong ba ngày, một gã đã đưa 170-180 người đến Italy từ Thổ Nhĩ Kỳ, mà vẫn có hộ chiếu Anh. Trong khi tôi muốn đến một nước khác để làm ăn lương thiện nhưng không thể".

Khi được hỏi về trách nhiệm đối với những người di cư chết đuối trên biển, Majeed tìm cách phủ nhận, nói anh ta chỉ là người nhận tiền và sắp xếp phương thức cho người di cư vượt biên. "Còn tôi chưa từng tận tay đưa ai lên xuồng và chưa từng giết người", Majeed nói.

Tuy nhiên, khi Majeed lướt điện thoại, Rob đã nhìn thấy dãy số có thể là danh sách hộ chiếu trên màn hình, phản chiếu qua cửa kính phía sau anh ta. Rob cho hay những kẻ buôn người thường gửi danh sách này cho các quan chức Iraq rồi hối lộ để họ cấp visa giả cho người di cư để đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Đó là lần cuối Majeed "Bọ cạp" được nhìn thấy. Phóng viên Mitchell chia sẻ mọi giai đoạn của hành trình lần theo dấu vết ông trùm này với chính quyền Anh và châu Âu.

Một quan chức chính quyền tự trị người Kurd ở Iraq cho hay dựa trên thông tin mà phóng viên BBC cung cấp, họ đã xác định được vị trí của "Bọ cạp" và bắt anh ta hôm 12/5. Họ đang tiến hành thủ tục khởi tố Majeed và sẽ thảo luận với giới chức châu Âu về việc thẩm vấn và xử lý trùm buôn người này.

Ann Lukowiak, công tố viên Bỉ từng tham gia điều tra Majeed, hoan nghênh thông tin Majeed bị giới chức Iraq bắt. "Cuối cùng chúng ta cũng có cơ hội chứng kiến công lý chiến thắng trong vụ này, buộc anh ta phải đối mặt với những tội ác đã gây ra", công tố viên Lukowiak nói.

Đức Trung (Theo BBC)

Nguồn: VNEXPRESS.NET

---