Vụ ồn ào phim Vợ Ba bị dừng chiếu đã tạo nên tiền lệ vô tiền khoáng hậu cho điện ảnh Việt. Nhiều người cho rằng đây là quyết định khắt khe, có khả năng bóp nghẹt sự sáng tạo của những người trẻ với nghệ thuật.
Ở chiều đối lập, số đông khán giả bày tỏ rằng đây là việc nên làm, nhằm bảo vệ diễn viên 15 tuổi Trà My trước sóng gió dư luận. Việc bị dè bỉu, chê bai và soi mói về những cảnh nhạy cảm như làm tình, mang bầu, sinh con, hôn đồng tính và lộ ngực là điều chẳng dễ dàng gì chấp nhận được. Nhất là với những cô bé đang trong giai đoạn dậy thì, dễ bị tổn thương vì tác động xung quanh.
Thực tế, việc để sao nhí đóng cảnh nóng đã diễn ra rất nhiều lần ở Hollywood. Không ít bộ phim gây được tiếng vang và trở thành "biểu tượng". Tuy nhiên, cũng ngay tại kinh đô điện ảnh Hollywood, nhiều câu chuyện đau lòng như vết sẹo hằn trên da thịt đã minh chứng cho việc để diễn viên nhí quay cảnh 18+ là việc làm không thỏa đáng!
Gần như 100% các diễn viên nhí tham gia cảnh nhạy cảm đều đối mặt với chấn thương tâm lý. Nó không phải vết dao găm làm cơ thể chảy máu ngay lập tức, những bản án mang danh "nữ hoàng cảnh nóng 13 tuổi", "ngôi sao khiêu dâm 12 tuổi" còn nặng nề hơn bất cứ đòn roi nào.
Năm 1994, bộ phim Léon: The Professional xoay quanh mối quan hệ bất thường của tay sát thủ chuyên nghiệp Leon (Jean Reno) và cô bé 12 tuổi Mathilda (Natalie Portman) ra mắt và khiến Hollywood chao đảo.
Ngoài việc thêm thắt các tình tiết bạo lực như dùng súng, bắn giết thì Léon: The Professional cũng gây sốc bởi câu chuyện Mathilda bày tỏ tình cảm dành cho Leon.
Vào một ngày kia, Mathilda uống say và tìm cách hôn "ông chú" Leon. Cảnh quay này bị đánh giá là nhạy cảm nên bị cắt thẳng tay trong bản chiếu rạp. Nhưng nhiều nhà phê bình và bảo vệ quyền trẻ em vẫn lên án gây gắt đoàn phim. Họ cho rằng ekip sản xuất vì quá đặt nặng yếu tố nghệ thuật mà làm việc có khả năng gây sang chấn tâm lý do Natalie Portman.
Lúc ấy, Natalie Portman - 12 tuổi vẫn khăng khăng khẳng định rằng cô cảm thấy hứng thú vì vai diễn đầy thử thách cho Léon:
The Professional. Với bộ phim đầu đời, Natalie Portman mong làm một cái gì thật khác, và cô đã thuyết phục bố mẹ cho phép tham gia bộ phim này, bất chấp nó có cảnh nhạy cảm không phù hợp lứa tuổi.
Nhiều năm sau đó, Natalie Portman thổ lộ rằng khi đối mặt với làn sóng dư luận, cô và diễn viên đóng cảnh hôn - Jean Reno đã chịu khá nhiều áp lực. Tranh cãi này lớn đến mức khiến Natalie Portman bị xem là "biểu tượng sex".
Vì không muốn vướng vào lùm xùm thêm lần nào nữa, Natalie Portman cho biết đã có khoảng thời gian cứ thấy kịch bản phim nào có cảnh hôn là cô không nhận.
Natalie Portman nói:
"Một chương trình phát thanh địa phương đếm ngược đến ngày tôi 18 tuổi - thời điểm mà đàn ông có thể ngủ với tôi. Những kẻ phê bình phim thì không ngừng nói về bộ ngực mới nảy nở của tôi", "Kể cả khi tôi 13 tuổi nhưng đóng một bộ phim thể hiện sự gợi cảm thì chỉ mang lại sự bất an, những gã đàn ông bắt đầu bình phẩm về cơ thể khiến tôi khó chịu. Thậm chí họ cho rằng họ có quyền như vậy".
Tương tự Natalie Portman, Kirsten Dunst và Mariel Hemingway cũng từng chịu nhiều tổn thương vì đóng cảnh nóng với các nam diễn viên hơn tuổi. Ở cái tuổi 11, Kirsten Dunst có cảnh hôn với Brad Pitt ở bộ phim Interview with the Vampire.
Khi mà hàng triệu người khao khát được chạm môi vào người đàn ông quyến rũ nhất hành tinh thì Kirsten Dunst lại nói trong sự lo lắng:
"Ai cũng nghĩ rằng "thật may mắn khi được hôn Brad Pitt" nhưng đối với tôi điều đó thật kinh tởm. Sau đó tôi đã không thể hôn bất cứ ai khác cho đến khi tôi 16 tuổi, tôi nghĩ tôi đã trưởng thành hơi muộn".
Với Mariel Hemingway, nữ diễn viên đã vào vai một cô gái đóng cảnh hẹn hò với người đàn ông đứng tuổi Woody Allen ở bộ phim Manhattan.
Thời điểm này, Mariel Hemingway chỉ mới 17 tuổi, còn Woody Allen lại nổi tiếng với những câu chuyện "mê gái trẻ" chẳng mấy vui vẻ ở Hollywoodd. Woody Allen vừa làm đạo diễn, biên kịch, lại kiêm luôn nam chính trong phim Manhattan.
Lý giải về chuyện mời Mariel Hemingway đóng phim, ông bảo rằng vì muốn tác phẩm mang đến cảm giác chân thật nhất.
Đến khi phim ra mắt, nhiều năm sau trong lòng Mariel Hemingway vẫn còn một nỗi băn khoăn: "Tôi chưa bao giờ hôn bất cứ ai. Vì vậy, nụ hôn trong xe taxi ở Công viên Trung tâm làm tôi sợ hãi. Nó khiến tôi sống trong lo lắng suốt nhiều tuần sau đó".
Vì nghệ thuật, người ta có thể biện minh bằng bất cứ lý do gì.
Những người "nghệ thuật vị nghệ thuật" sẵn sàng dẹp bỏ yếu tố đạo đức, phớt lờ sự sang chấn tâm lý của những cô gái trẻ để đạt đến sự "chân thật" của nghệ thuật. Nhưng nghệ thuật này có quá bất chấp không?
Trong suốt nhiều năm, không ít nhà phê bình phim và bảo vệ quyền trẻ em đã đấu tranh kêu gọi cắt bỏ các tình tiết liên quan đến tình dục của sao nhí dưới 18 tuổi.
Nhưng ở các bộ phim do Natalie Portman, Kirsten Dunst và Mariel Hemingway đóng, cảnh nóng vẫn chưa đến mức khơi gợi như Vợ Ba.
Thời điểm đóng Vợ Ba, nữ diễn viên Trà My chỉ mới 13 tuổi. Đến hiện tại, Trà My được 15 tuổi. Cô bé kể rằng:
"Lúc mới nhận kịch bản em sợ lắm. Em xấu hổ khi đọc tình tiết, em cố tìm hiểu xem những đoạn nhạy cảm được nhắc đến nghĩa là gì. Em bảo với mẹ rằng thôi con không đóng đâu, con ngại lắm. Nhất là cảnh đêm tân hôn, em vừa đọc kịch bản đã bảo với mẹ rằng: Con không đóng được".
Nhưng cuối cùng, qua lời thuyết phục của đạo diễn và ekip sản xuất, cô bé Trà My lẫn mẹ của em cũng đồng ý tham gia bộ phim này.
Dù liên tục khẳng định đã dán ngực, mặc đồ bảo hộ, chỉ cố "làm động tác tự sướng khi quay cảnh thủ dâm" nhưng khi Vợ Ba công chiếu, khán giả vẫn phản ứng quyết liệt. Nhiều người cho rằng việc xem loạt cảnh hở ngực, làm tình hay cảnh ông chú râu ria xồm xoàm húp trọn trứng gà trên bụng trà my là điều vô cùng đáng sợ.
Họ lấy câu chuyện 1 bé gái 13 tuổi sẽ bị sang chấn tâm lý khi quay loạt cảnh nhạy cảm ra làm lý do phản đối.
Thậm chí, có người còn nhận định rằng nếu để bộ phim có cảnh nóng của Trà My tiếp tục lưu hành sẽ tạo thành tiền lệ xấu, lỡ như lại xuất hiện "Trà My thứ 2", "Trà My thứ 3" với cảnh nóng táo bạo hơn thì sẽ làm sao?
Trước khi Vợ Ba bị dừng chiếu, Trà My từng hồn nhiên trả lời phỏng vấn rằng sau bộ phim ngột ngạt trên em không nhận đóng phim 2 năm chỉ vì cảm thấy quá mệt! Khi đối mặt với ý kiến trái chiều, Trà My cũng bộc bạch cô hiệu trưởng ở trường em bảo rằng đừng quan tâm dư luận, đừng đọc bình luận trên Facebook.
Nếu không em sẽ bị tổn thương. Còn mẹ Trà My, người bảo là luôn theo sát con gái trong suốt quá trình ghi hình thì lại đặt câu hỏi với dư luận rằng tại sao cứ xâu xé mẹ con chị mà không nghĩ tới chuyện gia đình đã tự hào, hãnh diện như thế nào khi Vợ Ba nhận hàng loạt giải thưởng quốc tế danh giá!
Nhận thưởng là một chuyện, còn chuyện Vợ Ba khiến người xem rùng mình lại là vấn đề khác!
Không thể dùng giải thưởng để lấp liếm mọi chuyện, nhất là trong bối cảnh nạn ấu dâm còn diễn ra phức tạp, việc lưu hành 1 bộ phim có cảnh làm tình với cô bé 13 tuổi, là thỏa đáng hay sao?
"Nghệ thuật trước hết phải biểu hiện giá trị nội tại của nghệ thuật đích thực. Giá trị nội tại của nghệ thuật đích thực chỉ có thể có nếu nghệ thuật thoát khỏi mọi áp đặt về luân lý, răn dạy, hay dùng làm công cụ phục vụ bất cứ thứ gì khác ngoài chính nghệ thuật" - Đây là lý lẽ của những nhà làm phim xem nghệ thuật vượt trên mọi giá đạo đức để khẳng định yếu tố "nghệ thuật vị nghệ thuật" của mình.
Nhưng khi xã hội ngày càng phát triển, yếu tố nhân quyền được đặt lên hàng đầu thì cái nghệ thuật hả hê trên hàng loạt vết sẹo tinh thần của các cô gái trẻ có là thích hợp?
Một thực tế đáng buồn là chính ekip sản xuất Vợ Ba cũng không nhạy cảm với chuyện bộ phim đang sử dụng một diễn viên 13 tuổi.
Ngay từ ngày đầu, ekip truyền thông đã chủ động tung ra thông tin, hình ảnh về cảnh làm tình, lộ ngực của Trà My để xem như đây là đòn "câu kéo" sự chú ý từ dư luận. Và đến hiện tại, sự câu kéo ấy mang hàm ý tiêu cực nhiều hơn tích cực. Nó làm cho 1 cô bé bỗng dưng trở thành món mồi ngon cho vô số chỉ trích mà ở cái tuổi vị thành niên này em không đáng phải chịu.
"Nghệ thuật không là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối! Nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp người lầm than" - Nam Cao từng viết trong Trăng Sáng như thế đó.
Đừng nhân danh bất cứ nghệ thuật nào để tiếp tay cho hành động dè bỉu, soi mói, chế giễu cơ thể của sao nhí đóng cảnh nóng.
Có thể trong quá trình quay, các sao nhí được bảo vệ an toàn nhưng hệ quả khi loạt cảnh nóng ấy xuất hiện, không ai có khả năng lường trước. Làn sóng tẩy chay gây ra vết sẹo tinh thần trên người các nữ diễn viên, và đương nhiên dù hàng chục - hàng trăm giải thưởng được trao tặng thì cũng không thể khỏa lấp.
Ai đảm bảo rằng Trà My không bị sang chấn tâm lý? Hay là 10 năm - 15 năm nữa, Trà My sẽ lại xót xa thú nhận bị ám ảnh, sợ hãi, tủi nhục như Natalie Portman, Kirsten Dunst và Mariel Hemingway từng làm?
Theo: Trí Thức Trẻ